Geleceğin Temiz Enerji Kaynağı, Türkiye Rüzgâr Enerjisi Potansiyeli Atlası

Türkiye, yenilenebilir enerji kaynakları açısından büyük bir potansiyele sahip ülkelerden biridir ve bu potansiyelin en önemli bileşenlerinden biri rüzgâr enerjisidir. Rüzgâr enerjisi, güneş kaynaklı radyasyonun yer yüzeyini farklı ısıtması sonucunda oluşan bir enerji türüdür. Bu farklı ısınma, atmosferde basınç farklılıklarına yol açarak rüzgârın oluşmasını sağlar. Dünya yüzeyine ulaşan güneş enerjisinin yaklaşık %2'si rüzgâr enerjisine dönüşmektedir.

Rüzgârın hızı ve yönü, coğrafi farklılıklara ve yer yüzeyinin homojen olmayan ısınmasına bağlı olarak değişiklik gösterir. Rüzgâr enerjisinin potansiyelinin değerlendirilmesi için hazırlanan Türkiye Rüzgâr Enerjisi Potansiyeli Atlası (REPA), Türkiye’nin rüzgâr enerjisi potansiyelini ortaya koyan önemli bir çalışmadır. 2006 yılında oluşturulan bu atlas, Türkiye'nin yer seviyesinden 50 metre yükseklikteki rüzgâr hızları ve rüzgâr enerji potansiyelini detaylı bir şekilde analiz etmektedir.

Türkiye'nin Rüzgâr Enerjisi Potansiyeli

REPA verilerine göre, Türkiye’de yer seviyesinden 50 metre yükseklikte ve 7,5 m/s üzeri yıllık ortalama rüzgâr hızlarına sahip alanlarda kilometrekare başına 5 MW gücünde rüzgâr santrali kurulabileceği öngörülmüştür. Bu veriler, Türkiye’nin rüzgâr enerjisi potansiyelinin yaklaşık 47.849,44 MW olduğunu göstermektedir. Bu potansiyel, Türkiye'nin toplam yüz ölçümünün %1,30'una karşılık gelmektedir.

Türkiye Rüzgâr Enerjisi Potansiyeli Atlası, yerel ve bölgesel rüzgâr enerjisi kaynaklarını değerlendirmek için 30, 50, 70 ve 100 metre yüksekliklerde yıllık, mevsimlik, aylık ve günlük rüzgâr hız ortalamalarını sunar. Ayrıca, 50 metre yüksekliklerdeki rüzgâr güç yoğunlukları, kapasite faktörü ve rüzgâr sınıfları gibi önemli veriler de bu atlas içerisinde yer almaktadır.

Rüzgâr Enerjisinin Avantajları ve Gelecek Vizyonu

Rüzgâr enerjisi, yenilenebilir ve temiz bir enerji kaynağı olması, düşük işletme ve bakım maliyetleri, kısa sürede işletmeye alınabilmesi gibi avantajlarıyla ön plana çıkmaktadır. Teknolojinin ilerlemesiyle birlikte, rüzgâr türbinlerinin verimliliği artmakta ve maliyetleri günümüz elektrik üretim teknolojileriyle rekabet edebilecek seviyelere inmektedir.

Türkiye’nin rüzgâr enerjisi potansiyeli, gelişen teknoloji ve azalan yatırım maliyetleriyle birlikte daha da değerlenmektedir. Türkiye Rüzgâr Enerjisi Potansiyeli Atlası’nda yapılan son güncellemeler, rüzgâr enerjisi potansiyelini daha detaylı bir şekilde ortaya koyarak, bu alandaki yatırımların artmasına olanak tanımaktadır.

Türkiye’nin rüzgâr enerjisine dayalı kurulu gücü, 2022 yılı itibarıyla 10.976 MW’a ulaşmış olup, toplam kurulu güç içerisindeki oranı %10,81’dir. Bu veriler, Türkiye’nin rüzgâr enerjisi konusundaki kararlılığını ve bu alandaki büyüme potansiyelini gözler önüne sermektedir.

Rüzgâr enerjisi kaynaklı elektrik üretim uygulamalarının ilk yatırım maliyetinin yüksek, kapasite faktörlerinin düşük oluşu ve değişken enerji üretimi gibi dezavantajları yanında üstünlükleri genel olarak şöyle sıralanabilir;

• Yenilenebilir ve temiz bir enerji kaynağıdır, çevre dostudur.
• Tükenme ve zamanla fiyatının artma riski yoktur.
• Maliyeti günümüz güç santralleriyle rekabet edebilecek düzeye gelmiştir.
• Bakım ve işletme maliyetleri düşüktür.
• Teknolojisinin tesisi ve işletilmesi göreceli olarak basittir.
• İşletmeye alınması kısa bir sürede gerçekleşebilir

Türkiye yüz ölçümünün %1,30'una denk gelmektedir. REPA’da orta-ölçekli sayısal hava tahmin modeli ve mikro-ölçekli rüzgar akış modeli kullanılarak 200 m x 200 m çözünürlüğünde olacak şekilde aşağıda yer alan rüzgar kaynak bilgileri üretilmiştir. 

• 30, 50, 70 ve 100 m yüksekliklerdeki yıllık, mevsimlik, aylık ve günlük rüzgar hız ortalamaları,
• 50 ve 100 m yüksekliklerdeki yıllık, mevsimlik ve aylık rüzgar güç yoğunlukları,
• 50 m yükseklikteki yıllık kapasite faktörü,
• 50 m yükseklikteki yıllık rüzgar sınıfları,
• 2 ve 50 m yüksekliklerdeki aylık sıcaklık değerleri,
• Deniz seviyesinde ve 50 m yüksekliklerdeki aylık basınç değerleri.

Türkiye Rüzgâr Enerjisi Potansiyeli Atlası, Avrupa Birliği finansmanı ve Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası’nın destekleriyle Bakanlığımız koordinasyonunda 100 m x 100 m çözünürlüğünde olacak şekilde güncellenen  Türkiye Rüzgâr Enerjisi Potansiyeli Atlası ile yer seviyesinden 30, 60, 100 ve 150 metre yükseklikler için rüzgar kaynak bilgileri ve 100 metre yükseklikler için rüzgar yönü verileri üretilmiş ve bu parametreler kullanılarak güç yoğunluğu, rüzgar sınıfı ve 3 MW gücündeki bir rüzgar türbini için kapasite faktörü ile yıllık enerji üretimi değerleri hesaplanmıştır.